Zamislite jedno naselje. Naselje koje je zamišljeno i izgrađeno na mestu gde je jedini stanovnik bio zvižduk vetra. Zvali su ga Ledine.
Kao i na svim ledinama pritusnutim širinom neba, polja i letom poneke ptice grabljivice, tako je bilo i sa ovom ledinom sve do 1961. godine. Zamislite tada jedan napor da se na dovoljnoj distanci od grada obeleži tačka kao granica do koje se predviđa razvoj grada. Ta tačka, na sreću po buduće stanovnike ovoga naselja, zamišljena je kao celina koja može da funkcioniše prilično nezavisno. Da bi se tačka i dalje zvala Beogradom, dodeljena joj je jedna autobuska linija. Tom rutom stanovnici ovog naselja mogli su da se udobno smeste i pročitaju dobar deo neke knjige ili prosto uživaju u pustim krajolicima danas poznatim kao Novi Beograd, na putu ka onome što se u to vreme zvalo Grad.
Zamislite to naselje u njegovoj celosti. Sa svojih ukupno 16 ulica, od kojih osam juri pravcem istok-zapad a drugih osam se protežu od severa ka jugu. U takvom "šahovskom" polju, zamislite jedan dispanzer, jedan vrtić, jednu prodavnicu, jednu pijacu, jednu mesnu zajednicu i jednu školu. Na samom ćošku tog naselja, zamislite jedno spomen obeležje strahotama velikog svetskog rata i životne nesreće velikog broja ljudi. Zamislite, njihova nesreća bila je u tome što su bili druge vere.
U takvom naselju, pre svih njegovih stanovnika, zamislite jednu grupu gostiju iz delova sveta koje danas zovu zemljama u razvoju. Ta grupa okupila se 1961. godine u Beogradu sa idejom o miru i deljenju ovog sveta na bazi različitosti. Zamislite da, nakon odlaska ove grupe iz naselja, u njegovo šahovsko polje dolaze ljudi sa svih strana, svih vera, različitih boja kože i različitih maternjih jezika. Zamislite, dolaze da žive jedni sa drugima. Dolaze i smeštaju se u ovo novoizgrađeno naselje sa idejom da tu ostanu neko vreme. Svi su oni zapravo bili pritisnuti nekom vrstom socijalne i materijalne nestabilnosti. A znate kako biva sa takvima - daleko od očiju grada stvari se ne vide, tako da ih i nema.
Međutim, zamislite da tako daleko od očiju grada u ovom naselju nastaje nešto čemu danas sva razvijena društva teže - nastaje komšiluk. Nastaje jedan život zajedništva, deljenja i poštovanja. Jedni drugima, pre bilo koje druge odrednice, ovi ljudi bili su komšije. U tako novom okruženju, svako se trudio da bude dobar komšija i dobra komšinica, dobar drugar i dobra drugarica. Zajedno sa drvećem posađenim u naselju, zamislite, rasla su i deca i medjuljudski odnosi. Život se zbog skučenosti stambenog prostora, uglavnom oko 35 metara kvadratnih, živeo na ulici, u dvorištu, na stazama i prolazima kojih je bilo u svim pravcima i na sve strane.
Zamislite naselje bez zidova i ograda. Zamislite da trkom dijagonalno možete da prođete kroz naselje. Zamislite da u toplim noćima do kasno možete da čujete graju po ulicama. Zamislite da zimi čistite sneg sa čitavim komšilukom. Zamislite da ručate svaki dan kod drugog komšije. Zamislite da krenete u vrtić i u školu. Da kod kuće dovodite drugare i da odlazite u njihove krajeve naselja i obilazite njihove kuće. Da se kod njih i sa njima upoznajete sa jelima i pričama koje se ne spremaju i ne pričaju u vašim kućama. Zamislite da pomažete drugarima kada nečega nemaju ili nešto ne mogu da urade sami i da oni pomažu vama kada je vama pomoć potrebna. Zamislite da sa njima slavite neke praznike za koje prvi put čujete. Zamislite žurku toliko veliku da čitava jedna ulica slavi i da svi automobili moraju da idu okolo, drugim šahovskim poljima. Zamislite da vas svi znaju u naselju i da vam se svi javljaju. Zamislite da trčite mamama i tatama u zagrljaj kada ih nazrete na kraju ulice dok se vraćaju sa posla. Zamislite da berete svoje voće i svoje povrće. Zamislite da igrate fudbal na ulici i da ne gledate levo-desno da li će neka kola da naiđu. Zamislite da sa drugarima podelite jedini bicikl iz ulice - "svako po jedan krug". Zamislite da kampujete sa drugarima u svojoj bašti. Zamislite da imate domaće životinje…
Zamislite da porastete i da odete iz naselja i tamo vidite svet drugačiji od onog koji poznajete. Zamislite da u jednom trenutku odete daleko, daleko. I tamo, gde god se pojavite, rado se sećate svog naselja i rado o njemu pričate. Zamislite onda, jednog dana vratite se u naselje puni očekivanja i radosti da vidite svoje komšije i prijatelje. Vratite se iz sveta tmurnog i razapetog na sve strane kakav je danas.
I, zamislite, u naselju vas dočeka svet zidova, svet zatvorenih vrata, svet nedostupnih trotoara, svet parkinga, svet trospratnica i betona, svet pustih ulica, svet tmurnih i pogrbljenih, svet ljutih, svet neutešnih, ostarelih, svet u kojem sve vaše komšije kolima voze svoju decu u škole nekih drugih naselja. Zamislite sve to! Zamislite i razlog. Kažu: “U našoj školi su druga deca.”
Zamislite da, upravo zbog toga, školu, jedinu obrazovnu i kulturnu instituciju u naselju, prete da ugase i rasčine jer brojem svojih đaka ne zaslužuje status škole. Zamislite da već sada biblioteka te škole radi samo pola radnog vremena. Zamislite da ovim trendom sečemo granu na kojoj sedimo. I zamislite... pad je neizbežan. Zamislite jedno naselje koje svoju sudbinu daje u ruke zakona o finansiranju ustanova za osnovno obrazovanje. Koje svoju sudbinu prepušta rezultanti beskrajnog niza loših odluka.
Ali, u društvu loših odluka nije nemoguće napraviti jednu dobru. Kao što je davne 1961. godine bilo moguće otpočeti život iznova, moguće je i danas obeležiti tačku na horizontu ka kojoj ćemo jednom linijom svakodnevno putovati ne bismo li je dosegli. Zamilite da se ta tačka zove
Nova Škola! Ako ste uspeli da zamislite sve to, onda šta čekate?
Idemo zajedno!
